Trong thời đại công nghệ phát triển nhanh chóng, đánh giá năng lực số đang trở thành một bước quan trọng giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về trình độ công nghệ của con. Đây không chỉ là xu hướng toàn cầu mà còn là một phần trong chiến lược giáo dục tại Việt Nam, đặc biệt khi Khung năng lực số Việt Nam 2025 đã chính thức được ban hành. Bài viết này sẽ giúp ba mẹ nắm rõ khái niệm, lợi ích, cũng như lý do tại sao con cần một bài đánh giá năng lực số bài bản, thay vì chọn chương trình học công nghệ chỉ dựa trên cảm tính.
Đánh giá năng lực là gì?
Đánh giá năng lực là quá trình đo lường khả năng thực sự của một người trong việc vận dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ để giải quyết vấn đề trong thực tế. Không chỉ tập trung vào điểm hay lý thuyết, đánh giá năng lực giúp nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và tiềm năng phát triển của mỗi cá nhân. Qua đó, phụ huynh và giáo viên có thể có cái nhìn chính xác hơn về khả năng thực hành và định hướng phát triển cho trẻ.
Từ đánh giá năng lực đến đánh giá năng lực số trong thời đại công nghệ
Trong thời đại số, khả năng sử dụng công nghệ, xử lý thông tin, giao tiếp trực tuyến và sáng tạo nội dung trở thành những kỹ năng thiết yếu. Do đó, các bài đánh giá năng lực truyền thống không còn đủ để phản ánh thực tế năng lực của trẻ.
Đánh giá năng lực số ra đời nhằm đo lường chính xác việc ứng dụng công nghệ trong đời sống và học tập của học sinh. Nhờ đó, phụ huynh có thể có cái nhìn khách quan về khả năng thực hành công nghệ của con, tránh việc lựa chọn chương trình học dựa trên cảm tính hay theo phong trào.
Đánh giá năng lực số là gì?
Đánh giá năng lực số là quá trình đo lường việc của một cá nhân trong việc sử dụng công nghệ, xử lý thông tin, giao tiếp và sáng tạo trong môi trường số. Khác với các bài kiểm tra kiến thức thông thường, hình thức đánh giá này tập trung vào:
- Kỹ năng thực hành công nghệ
- Khả năng giải quyết vấn đề trong tình huống thực tế
- Hiểu biết về an toàn số và đạo đức số
- Khả năng ứng dụng công cụ số để sáng tạo nội dung
Tại Việt Nam, việc đánh giá năng lực số được thực hiện dựa trên Khung năng lực số 2025 do Bộ Giáo dục & Đào tạo ban hành, đảm bảo tính chính thức và uy tín. Khung này tham chiếu các chuẩn quốc tế và điều chỉnh phù hợp với thực tiễn giáo dục trong nước. Nhờ đó, các bài đánh giá năng lực số có thể đo lường toàn diện việc sử dụng công nghệ, giải quyết vấn đề và sáng tạo của học sinh, giúp phụ huynh có cái nhìn khách quan về năng lực thực tế của con.
Xu hướng đánh giá năng lực số trên thế giới
Trên thế giới, đánh giá năng lực số đã được áp dụng tại nhiều nước như Mỹ, Singapore, và các nước EU. Họ xem đây là công cụ quan trọng để cá nhân hóa lộ trình học tập và đảm bảo học sinh được trang bị kỹ năng cần thiết cho thế kỷ 21.
Ví dụ:
- ISTE Standards (Mỹ) nhấn mạnh vào việc học sinh trở thành người sáng tạo, giao tiếp hiệu quả và học tập suốt đời.
- DigComp (EU) tập trung vào năng lực xử lý thông tin, giao tiếp, sáng tạo, an toàn và giải quyết vấn đề.
Việt Nam đang đi theo xu hướng này, nhưng có bước tiến nổi bật khi bổ sung thêm năng lực số liên quan đến AI, giúp học sinh làm quen và sử dụng trí tuệ nhân tạo một cách an toàn và hiệu quả.
Tại sao trẻ cần được đánh giá năng lực số?
Nhiều phụ huynh cảm thấy khó khăn khi quyết định cho con học công nghệ ở đâu và bắt đầu từ đâu. Một bài đánh giá sẽ giúp:
- Xác định điểm mạnh – điểm yếu của con trong lĩnh vực công nghệ
- Đề xuất lộ trình học phù hợp thay vì học theo phong trào
- Tạo động lực học tập nhờ những trải nghiệm thú vị, có phần thưởng khích lệ
- Giúp phụ huynh yên tâm vì biết con đang đi đúng hướng
Để việc đánh giá này có cơ sở khoa học và khách quan, cần một chuẩn mực chung thay vì cảm tính.
Khung năng lực số Việt Nam 2025 – Cơ sở để đánh giá bài bản
Khung năng lực số Việt Nam 2025 được xây dựng dựa trên tham chiếu quốc tế, nhưng có điều chỉnh phù hợp với bối cảnh trong nước. Đây là bộ tiêu chuẩn giúp đánh giá toàn diện năng lực công nghệ của học sinh, từ mức nhận biết – làm quen đến mức phân tích – ra quyết định.
Điểm đặc biệt: Phân cấp theo độ tuổi, áp dụng cho mọi trẻ từ 7 đến 18 tuổi, giúp đánh giá sát năng lực thực tế của từng nhóm học sinh.
Xem thêm: Khung năng lực số Việt Nam 2025 do Bộ GD&DT ban hành
Bài đánh giá năng lực số của Teky – TSAK
TSAK – Technology Skills Assessment for Kids là bài test năng lực số chính thống dựa trên Khung năng lực số theo Thông tư số 02/2025/TT-BGDĐT do Bộ GD&ĐT ban hành năm 2025 dành riêng cho trẻ từ 7–18 tuổi, lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam.
Điểm đặc biệt của TSAK:
- Phát triển bám sát Khung năng lực số Việt Nam 2025 của Bộ Giáo dục & Đào tạo.
- Phân tích năng lực của trẻ theo 6 miền số hóa:
- Khai thác và xử lý thông tin
- Giao tiếp và cộng tác số
- An toàn thông tin và bảo mật số
- Giải quyết vấn đề số
- Sáng tạo nội dung số
- Ứng dụng AI trong học tập và sáng tạo
Bài đánh giá năng lực số hoàn toàn miễn phí, kéo dài khoảng 80 phút, kết hợp cả lý thuyết và thực hành. Sau khi hoàn thành, phụ huynh sẽ nhận được báo cáo năng lực cá nhân của con cùng tư vấn lộ trình học công nghệ phù hợp. Nhờ TSAK, ngay cả phụ huynh ở tỉnh cũng có thể nắm trong tay công cụ chính thống đầu tiên để đánh giá năng lực công nghệ của con, thay vì chỉ dựa vào cảm nhận chủ quan hay lời khuyên thiếu cơ sở.
Bố cục về bài đánh giá năng lực số
Một bài đánh giá năng lực số hiệu quả thường gồm 3 phần:
- Bài test kiến thức – kỹ năng số: Trả lời tình huống, câu hỏi trắc nghiệm,…
- Trải nghiệm công cụ công nghệ: Sử dụng phần mềm như Scratch, Canva, Tinkercad, Python… để làm sản phẩm.
- Nhận kết quả và phân tích năng lực: Dựa trên kết quả bài test, phụ huynh và học sinh sẽ thấy rõ điểm mạnh, điểm yếu và các kỹ năng nổi bật, từ đó có góc nhìn khách quan về năng lực số của trẻ.
Lợi ích của đánh giá năng lực số cho phụ huynh và học sinh
Đối với phụ huynh
- Có cái nhìn rõ ràng, khách quan về năng lực công nghệ của con
- Tránh lãng phí thời gian và chi phí vào các khóa học không phù hợp
- Nhận tư vấn cá nhân hóa miễn phí, không ràng buộc
Đối với học sinh
- Trải nghiệm bài đánh giá sinh động, gần gũi với thế giới số và các công cụ công nghệ phổ biến dành cho trẻ em.
- Được thử thách thực hành, khám phá sở thích, khả năng sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề.
- Nhận kết quả khách quan giúp hiểu rõ năng lực hiện tại, từ đó có định hướng học tập và phát triển kỹ năng số một cách phù hợp.
- Hoàn toàn miễn phí, linh hoạt về thời gian và địa điểm, tạo trải nghiệm tích cực, thú vị cho trẻ.
Bắt đầu từ đánh giá năng lực số để đi đúng hướng
Trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng, đánh giá năng lực số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu tất yếu trong giáo dục. Teky tiên phong tạo ra bài test đánh giá năng lực số dành cho mọi trẻ em, giúp phụ huynh nắm rõ năng lực công nghệ của con một cách khách quan.
Nếu muốn biết con đang ở đâu trên hành trình học công nghệ, hãy trải nghiệm bài test miễn phí, ngắn gọn và sinh động, mang đến góc nhìn mới cho cả phụ huynh và học sinh
