Kỹ năng mềm từ lớp STEM không chỉ là giá trị cộng thêm mà còn là nền tảng giúp trẻ phát triển toàn diện trong thời đại số. Theo báo cáo của World Economic Forum (2023), 8/10 kỹ năng quan trọng nhất cho tương lai thuộc nhóm kỹ năng mềm như tư duy phản biện, sáng tạo, giao tiếp và hợp tác. Điều này cho thấy STEM không chỉ dừng lại ở kiến thức công nghệ mà còn là môi trường lý tưởng để trẻ rèn luyện các kỹ năng thiết yếu cho thế kỷ 21.
Vì sao lớp STEM không chỉ dạy kiến thức mà còn phát triển kỹ năng mềm?
Theo một nghiên cứu của Educational Psychology phương pháp Project-Based Learning (học qua dự án) là xu hướng chính trong các chương trình STEM (Science – Khoa học, Technology – Công nghệ, Engineering – Kĩ thuật, Mathematics – Toán học) hiện đại: trẻ không chỉ học kiến thức mà còn làm việc theo nhóm, phân tích và giải quyết vấn đề thực tế.
Theo khảo sát Job Outlook 2025 (NACE, collected Aug–Sep 2024), có tới gần 90% nhà tuyển dụng mong muốn ứng viên chứng tỏ khả năng giải quyết vấn đề, và gần 80% đánh giá cao kỹ năng làm việc nhóm trên hồ sơ. Môi trường học nhóm và dự án trong lớp STEM chính là điều kiện lý tưởng giúp học sinh phát triển kỹ năng mềm một cách thực tế.
Xem thêm: Giáo dục STEM: Động lực đổi mới giáo dục Việt Nam trong kỷ nguyên số
Những kỹ năng mềm nổi bật mà trẻ phát triển từ lớp STEM
Các hoạt động dự án STEM (lập trình robot, phát triển ứng dụng, thi sáng tạo) giúp trẻ hình thành:
Kỹ năng làm việc nhóm (Teamwork)
Với gần 80% nhà tuyển dụng đánh giá cao teamwork khi tuyển dụng sinh viên mới (NACE, 2024), việc trẻ học cách phối hợp trong nhóm khi thiết kế hay lập trình game là cực kỳ quan trọng. Điều này giúp trẻ hình thành thói quen chia sẻ trách nhiệm và lắng nghe ý kiến người khác.
Xem thêm: Học lập trình online cho trẻ: Khi Peer Learning trở thành chìa khóa phát triển toàn diện
Kỹ năng giao tiếp và thuyết trình
Theo báo cáo Reuters (2025), 37% thanh niên ở Anh thiếu kỹ năng giao tiếp, trong khi 27% thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề. Việc trẻ trình bày dự án trước lớp hoặc ban giám khảo trong STEM giúp rèn luyện khả năng diễn đạt rõ ràng và tự tin – những kỹ năng đang thiếu hụt này.
Quản lý thời gian và tổ chức công việc
Dự án STEM thường có thời hạn rõ ràng. Khi trẻ lập kế hoạch, phân bổ từng giai đoạn và hoàn thành đúng thời hạn, chúng học được kỹ năng tổ chức công việc – điều mà nhiều nhà tuyển dụng đánh giá là thiếu hụt nghiêm trọng ở nhân sự trẻ.
Tư duy giải quyết vấn đề (Problem‑solving)
Trong môi trường STEM, trẻ sẽ gặp lỗi lập trình hoạt động thất bại. Quá trình phân tích nguyên nhân và thử nghiệm các phương án giúp trẻ phát triển tư duy phản biện – đúng với yêu cầu gần 90% nhà tuyển dụng cần thí sinh chứng tỏ khả năng solve problems (NACE, 2024)
Khả năng sáng tạo và linh hoạt
Một số nghiên cứu như Holik et al. (2023) thực hiện trên 208 sinh viên ngành kỹ thuật đã chỉ ra rằng các kỹ năng mềm quan trọng nhất bao gồm: giải quyết vấn đề, giao tiếp, khả năng phục hồi và làm việc độc lập. Những yếu tố này phản ánh rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa sự sáng tạo, tính kiên trì và khả năng làm việc độc lập – những năng lực cốt lõi trong lĩnh vực STEM.
Mô hình học STEM qua dự án – Nền tảng rèn kỹ năng mềm
Học STEM qua dự án không chỉ giúp trẻ nắm vững kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng mềm một cách thực tế.
Thông qua mô hình này, học sinh được:
- Làm việc nhóm để cùng hoàn thành mục tiêu chung
- Chịu trách nhiệm cá nhân trong từng phần việc được giao
- Trình bày sản phẩm và nhận phản hồi từ nhóm hoặc giám khảo
Chính mô hình này tạo ra sự tương thích cao với yêu cầu tuyển dụng hiện đại, khi kỹ năng mềm ngày càng được đánh giá ngang bằng hoặc cao hơn kỹ năng chuyên môn, đặc biệt trong các ngành liên quan đến STEM và công nghệ.
Teky Edtech – Lộ trình STEM online toàn diện: Giúp trẻ phát triển cả tư duy công nghệ và kỹ năng mềm
Tại Teky, học sinh được học lập trình, AI theo lộ trình chuẩn quốc tế ngay tại nhà. Các buổi học trực tuyến tích hợp bài tập dự án, làm việc nhóm online và thuyết trình giúp trẻ:
- Rèn luyện tư duy logic và phản xạ công nghệ qua các dự án thực tế
- Tăng cường kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm từ xa
- Phát triển tính tự chủ và khả năng giải quyết vấn đề một cách chủ động
Với mô hình học STEM online qua dự án, Teky tạo ra môi trường học tập toàn diện giúp trẻ thích nghi tốt với thế giới số và nghề nghiệp tương lai.
