Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ và đầu tư công nghệ gia tăng, việc lựa chọn những ngành nghề STEM triển vọng là chìa khóa để thế hệ trẻ nắm bắt cơ hội nghề nghiệp tương lai. Hiểu rõ xu hướng thị trường, yêu cầu năng lực và vai trò chiến lược của STEM sẽ giúp phụ huynh định hướng và chuẩn bị kỹ năng cho con ngay từ sớm.
Bức tranh thị trường việc làm STEM tại Việt Nam giai đoạn 2025–2035
Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt chương trình phát triển nguồn nhân lực STEM giai đoạn 2025–2035, nhằm chuẩn bị lực lượng lao động chất lượng cao cho các lĩnh vực công nghệ chiến lược như AI, khoa học dữ liệu và công nghệ sinh học.
- Dự báo nhân lực: Đến năm 2030, khoảng 35% học sinh các cấp học được kỳ vọng theo học chương trình STEM; mỗi năm có khoảng 80.000–100.000 sinh viên tốt nghiệp ngành CNTT, trong đó 10–15% đạt trình độ cao. Số lượng sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành AI dự kiến đạt 8.000–15.000/năm.
- Xu hướng vĩ mô: Báo cáo của Ngân hàng Thế giới chỉ ra tự động hóa, chuyển dịch chuỗi giá trị và dịch vụ, thúc đẩy nhu cầu nhân lực chất lượng cao trong các ngành công nghệ hiện đại.
- Chính sách hỗ trợ: Việt Nam tập trung phát triển cơ sở vật chất, cải thiện chương trình đào tạo và hỗ trợ giảng viên, sinh viên để nâng cao năng lực STEM.
Trên phạm vi toàn cầu, Future of Jobs 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) nhấn mạnh tự động hóa, chuyển đổi số và kinh tế xanh là những yếu tố thúc đẩy nhu cầu kỹ năng công nghệ, trong đó STEM đóng vai trò trung tâm. Với bức tranh này, các ngành nghề STEM triển vọng không chỉ mang tính chiến lược mà còn mở ra cơ hội nghề nghiệp sáng tạo và bền vững cho thế hệ trẻ.
Xem thêm: Chính phủ phê duyệt dự án phát triển lực lượng lao động STEM phục vụ phát triển công nghệ cao
Những ngành STEM cụ thể triển vọng tại Việt Nam
Các ngành nghề STEM triển vọng nổi bật hiện nay phản ánh nhu cầu công nghệ, sáng tạo và vai trò chiến lược trong nền kinh tế số. Một số ngành đáng chú ý gồm:
Trí tuệ nhân tạo & Machine Learning (AI & ML)
- Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo đến 15.000 sinh viên chuyên ngành AI mỗi năm trong giai đoạn 2030–2035.
- Nhu cầu ứng dụng AI trong công nghiệp, ngân hàng, y tế và quảng cáo tăng nhanh, giúp nghề này khó bị thay thế và có tính sáng tạo cao.
Khoa học dữ liệu
- Là “ngôn ngữ” trung tâm của chuyển đổi số, dữ liệu trở thành nguồn lực chiến lược.
- Các báo cáo toàn cầu từ WEF đều liệt dữ liệu như một trong những kỹ năng thiết yếu của tương lai.
Công nghệ sinh học
- Ngành được chú trọng trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao.
- Ứng dụng trong y sinh, nông nghiệp, môi trường, đặc biệt là trong nỗ lực bảo vệ sức khỏe và phát triển bền vững.
Kỹ thuật Robot
- Là hạt nhân của tự động hóa trong sản xuất và dịch vụ.
- Nhu cầu robot hỗ trợ logistics, sản xuất thông minh tăng mạnh, đòi hỏi kỹ năng vận hành và bảo trì sáng tạo.
An ninh mạng
- Với nền tảng số hóa toàn diện, bảo vệ dữ liệu và hệ thống trở nên tối quan trọng.
- Chuyên gia an ninh mạng đang thiếu trầm trọng trong khi yêu cầu công nghệ và sáng tạo luôn cao.
Những ngành nghề trên không chỉ cung cấp cơ hội nghề nghiệp ổn định mà còn yêu cầu năng lực công nghệ, tư duy sáng tạo và khả năng cập nhật liên tục, là lựa chọn chiến lược cho thế hệ trẻ hướng tới tương lai.
Xem thêm: STEM chuẩn quốc tế – Cơ hội mới để trẻ Việt vươn ra thế giới
Vì sao các ngành STEM này khó bị thay thế?
Các ngành nghề STEM triển vọng khó thay thế nhờ những yếu tố:
- Yêu cầu năng lực cao: STEM đòi hỏi hiểu biết sâu về toán, logic, lập trình, phân tích—không dễ thay thế bằng lao động giản đơn.
- Tính sáng tạo & cập nhật liên tục: Các ngành như AI, công nghệ sinh học không ngừng thay đổi, khiến kỹ năng luôn cần được làm mới.
- Vai trò chiến lược: Giúp doanh nghiệp và quốc gia giữ vị thế cạnh tranh trong nền kinh tế số toàn cầu – theo chính sách nhân lực STEM của Chính phủ.
Những yếu tố này lý giải tại sao các ngành nghề STEM triển vọng luôn được đánh giá cao về giá trị bền vững và khó bị tự động hóa.
Chuẩn bị sớm – Con đường thành công cho thế hệ trẻ
Để trẻ sẵn sàng bước vào các ngành nghề STEM triển vọng, việc chuẩn bị từ sớm là vô cùng quan trọng:
- Khích lệ khởi đầu từ nhỏ: Tạo điều kiện cho trẻ làm quen với tư duy STEM thông qua các hoạt động thực hành, thí nghiệm, lập trình cơ bản, hoặc tham gia câu lạc bộ robotics. Việc trải nghiệm thực tế giúp trẻ phát triển tư duy logic, kỹ năng giải quyết vấn đề và sự hứng thú với công nghệ.
- Chọn hướng dẫn phù hợp: Học từ các giáo viên hoặc trung tâm uy tín với phương pháp trải nghiệm, sáng tạo, không chỉ tập trung lý thuyết. Điều này giúp trẻ hình thành tư duy độc lập, khả năng phân tích và áp dụng kiến thức vào thực tế.
- Nuôi dưỡng kỹ năng mềm đi kèm: Giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, tư duy sáng tạo và giao tiếp hiệu quả là phần không thể thiếu để trẻ thành công trong các ngành nghề STEM triển vọng.
Với nền tảng STEM vững chắc, kỹ năng mềm được rèn luyện từ sớm và định hướng đúng đắn, trẻ sẽ tự tin bước vào các ngành nghề STEM triển vọng và tận dụng tối đa cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Kết luận
Giai đoạn 2025–2035 tại Việt Nam là thời điểm vàng để đầu tư vào các ngành nghề STEM như AI, khoa học dữ liệu, công nghệ sinh học, robot và an ninh mạng. Với tầm nhìn chiến lược của Nhà nước cùng xu hướng toàn cầu, đây chính là hướng đi bền vững cho thế hệ trẻ. Những kỹ năng này không chỉ khó bị thay thế mà còn mở ra cơ hội nghề nghiệp phong phú, sáng tạo và ổn định.
Nếu ba mẹ muốn con trẻ làm quen từ sớm với tư duy công nghệ và nền tảng STEM vững chắc, hãy khám phá các khóa học STEM của Teky. Với phương pháp học thực hành, sáng tạo và định hướng rõ ràng cho tương lai, Teky là nơi lý tưởng để khởi động hành trình khám phá thế giới công nghệ. Hãy để trẻ học thử miễn phí, trải nghiệm và tự tin bước vào thế giới STEM năng động!
