Gitignore File là gì? Đặc điểm và cách thức sử dụng ra sao?

Khánh Kim24/10/2023

0 4.815 8 phút đọc

5/5 - (6 bình chọn)

Trong quá trình phát triển một dự án, hẳn các thành viên của team đã có những lúc đau đầu vì quá trình yêu cầu kéo liên tục xảy ra lỗi vì sự xung đột của các file biên dịch hoặc log… Vậy nên Gitignore File được ra đời để giải quyết trường hợp này. Bản chất của Gitignore chính là “ignore”, tức là bỏ qua. Vậy Gitignore Folder này liệu sẽ giúp chúng ta xử lý những rắc rối như thế nào? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết sau?

Nội dung

Định nghĩa của Gitignore File

Bối cảnh tạo ra Git Ignore File

Đầu tiên, để định nghĩa được Gitignore File, ta sẽ điểm nhanh qua hoàn cảnh mà nó được áp dụng. Khi bạn đang có một dự án phát triển phần mềm, web hoặc một sản phẩm nào đó, đương nhiên bạn sẽ phải quản lý một kho lưu trữ thông tin với các tệp dữ liệu khác nhau. Nếu dự án của bạn vẫn còn nhỏ, bạn có thể dễ dàng quản lý những cái tên tệp rất quen thuộc bằng phương pháp thủ công. Hẳn là có những tệp sẽ cần thiết cho quá trình build phần mềm. Tuy nhiên cũng có một cơ số những tệp không cần thiết hoặc đã sử dụng xong và hết giá trị.

Nếu số lượng ít, bạn có thể thường xuyên dọn dẹp các tệp thừa này. Tuy nhiên, khi dự án của bạn trở lên lớn mạnh hơn, đồng nghĩa với việc lượng thông tin sẽ đồ sộ hơn rất nhiều. Việc dọn tệp thừa trở nên vô cùng bất khả thi. Sự lộn xộn giữa “tệp cần theo dõi” và “tệp không cần theo dõi” khiến bạn có thể bị miss một số thông tin quan trọng cần có trong repository. Nhất là khi dự án của bạn được phát triển bởi 1 nhóm nhiều thành viên, điều này sẽ xảy ra thường xuyên hơn.

>>> Xem thêm : Nguyên lý SOLID là gì? Cách giải trình SOLID đơn giản nhất

Dùng Ignore Git vào lúc nào?

Khi bạn đang đau đầu về sự lẫn lộn của các loại file khác nhau, Gitignore File sẽ xuất hiện và giải quyết vấn đề của người dùng. Gitignore là các dạng file có đuôi .gitignore. Nó được trang bị cơ chế bỏ qua, cho phép người dùng sử dụng nó như một công cụ theo dõi tự động “các file không cần thiết”. Người dùng sẽ tải lên Gitignore những thông tin về loại file mà họ muốn Gitignore bỏ qua và không theo dõi trong repo của họ. Khi đó, Gitignore sẽ tìm kiếm những file này và không đưa nó vào danh sách “File không bị theo dõi” (Untracked files).

Đọc đến đây, có lẽ bạn sẽ cảm thấy hơi rối. Tại sao Gitignore đã không theo dõi các file cần xét rồi mà nó vẫn không vào danh sách Untracked files. Lý dò là vì cơ chế của Gitignore là “bỏ qua”, tức là phủ định. Để hiểu cho dễ thì bạn cứ nhớ quy tắc 2 lần phủ định là khẳng định. Vì thế khi Gitignore không đưa các file cần xét vào danh sách “không bị theo dõi”, tức là các file đó đang có mặt trong file bị theo dõi. Mà nếu các file đó đã có mặt trong danh sách bị Gitignore theo dõi rồi, người dùng chỉ cần tra những file đuôi .gitignore là có thể bỏ qua hoặc xóa trong một lúc.

Nên dùng Ignore File Git cho những đối tượng nào?

Thực ra thì việc quyết định dùng Gitignore cho tệp tin nào còn tùy thuộc vào nhu cầu bản thân người dùng. Tuy nhiên, đây sẽ là những đối tượng hay được sử dụng nhất:

Các file hệ thống
Các file cấu hình
Các phải phát sinh trong quá trình biên dịch
File lưu trữ và tìm kiếm các module
File văn bản và dữ liệu cá nhân
Cơ sở dữ liệu và các file lưu log

Đặc điểm của Gitignore File là gì?

Tầm ảnh hưởng

Khi ta add Git Ignore vào trong repo, nó sẽ mang đến tầm ảnh hưởng như thế nào? Khi nhận được những thông tin gợi tả về các dữ liệu cần ignore, Git sẽ quyết định thứ tự ưu tiên bỏ qua từ cao nhất đến thấp nhất. Cao nhất và thấp nhất ở đây để chỉ các nguồn. Những file có liên hệ với nhiều nguồn mà Gitignore sẽ được bỏ qua đầu tiên.

Vậy nếu hai file có cùng số nguồn thì sao? Trong trường hợp như vậy, thường 2 file này là tệp lồng nhau. Tức là có 1 folder lớn và những file nhỏ ở trong. Nếu đã như vậy, Gitignore sẽ ưu tiên bỏ qua folder to nhất trước.

Tuy nhiên đặc điểm riêng biệt của Gitignore là chỉ ảnh hưởng được đến những file cùng bậc hoặc nhỏ hơn. Vì thế Gitignore File thường được đặt ở thư mục root để có đủ quyền hạn bao quát cả project.

>>> Xem thêm : Heroku là gì? Phân tích các tính năng và ưu nhược điểm

Cú pháp

Để Gitignore có thể nhận dạng chuẩn xác được những File bạn cần bỏ qua đòi hỏi lúc bạn nhập cú pháp phải thật chuẩn.

Trong Git Ignore Folder không tồn tại cú pháp trống bởi file nào cũng chứa phần trống. Vì thế tác dụng của nó chỉ là phần cách cho dễ đọc thôi.
Nếu muốn add thêm chú thích vào cú pháp, bạn có thể dùng # để mở đầu bình luận đó.
Dấu gạch chéo “/” phải được đặt ở cuối cú pháp. Như vậy thì nó mới được nhận định là một Gitignore. Nếu không nó có thể được đọc là một file thường hoặc một symbolic link.
Dấu chấm than “!” có nghĩa là phủ định. Do vậy nên nếu bạn thêm ! vào trước một file, nó sẽ không bị bỏ qua nữa mà được thêm vào lại. Tuy nhiên nếu một folder lớn đã bị bỏ qua thì cho dù có thêm ! vào các thư mục con ở trong nó thì cũng không thể được thêm vào lại.
Hai dấu sao đúp “**” được dùng cho trường hợp không muốn hoặc không thể định rõ tên. Ví dụ nếu bạn sử dụng cú pháp **/abc, nó sẽ có hiệu lực với tất cả các file có chứa abc trong tên. Còn nếu bạn sử dụng dạng abc/** thì nó sẽ có hiệu lực với tất cả các tệp con trong thư mục abc.

Gitignore File hoạt động như thế nào?

Ta đều biết rằng Gitignore sẽ hỗ trợ người dùng bỏ qua những file chứa dấu hiệu trong những cú pháp được cài đặt trước. Tuy nhiên quá trình này diễn ra như thế nào?

Git sẽ quản lý các file chúng ta muốn ignore bằng đuôi .gitignore được đặt tại root của project. Khi có một sự thay đổi trong Git, file thay đổi đó được đưa vào Git Cache để phân tích cú pháp. Vì thế người dùng phải đặt lệnh đẩy nó ra khỏi Git Cache thì .gitignore mới có thể hoạt động bỏ qua.

Những file cần bỏ qua ở đây có thể là file IDE tự động sinh ra, các file để chạy ứng dụng của máy cá nhân, các file cá nhân cần bảo mật của bản… Việc sử dụng Gitignore sẽ giúp hạn chế hao phí tài nguyên, bộ nhớ cho server, tránh trường hợp xung đột giữa các phần mềm từ máy cá nhân của thành viên trong team hoặc lộ dữ liệu cần bảo mật trong repository.

>>> Xem thêm : Con trỏ trong C là gì? Giới thiệu khái niệm và nội dung cơ bản

Khi nào nên sử dụng Gitignore File?

Nếu bạn đang chuẩn bị bắt đầu một dự án mới và đã biết đến Gitignore thì đương nhiên bạn nên sử dụng nó ngay từ đầu. Chỉ cần cài Git về là nó sẽ tự chạy mà không cần bất kỳ phần mềm hỗ trợ nào.

Gitignore được sử dụng trong nhiều trường hợp khác nhau

Nhưng nếu dự án của bạn đang dang dở nhưng gặp quá nhiều vấn đề về file rác thì bạn có thể dùng Git không? Câu trả lời là có. Bạn vẫn có thể dùng được. Tuy nhiên hãy lưu ý vấn đề về Git Cache như vừa được nêu ở phần trên. Nếu bạn không xóa quyền quản lý của Git Cache đi thì .gitignore sẽ không thể hoạt động. Đó là lý do tại sao dù dùng Gitignore chán chê mà file rác vẫn bị dính ở Git.

>>> Xem thêm : Webhook là gì? Những lưu ý khi sử dụng Webhook cho người mới

Vừa rồi Teky đã giúp bạn đọc tìm hiểu thêm nhiều thông tin xung quanh chủ đề Gitignore File. Các hoạt động của Gitignore không quá khó hiểu nếu bạn nắm rõ các quy tắc cơ bản của nó. Gitignore mang đến rất nhiều tiện ích cho quá trình phát triển dự án của bạn. Nó giúp giải quyết triệt để vấn đề file rác trong hoạt động build phần mềm. Vì thế đừng bỏ qua công cụ hữu ích này nhé!

Học Viện Công Nghệ Teky được chọn là địa chỉ học lập trình uy tín nhất cho trẻ

TEKY là Học viện sáng tạo công nghệ với chương trình giảng dạy STEAM (Science – Technology – Engineering – Art – Mathematics) theo chuẩn Mỹ đầu tiên tại Việt Nam dành cho trẻ em từ 4 đến 18 tuổi.

Được thành lập vào tháng 6 năm 2016, TEKY quyết tâm thực hiện sứ mệnh mang đến cho thế hệ trẻ Việt Nam kiến thức toàn diện về STEAM, đặc biệt là các tư duy công nghệ, khoa học máy tính và kỹ năng thế kỷ 21 – 4Cs (Critical Thinking: Tư duy phản biện – Communication: Giao tiếp – Creativity: Sáng tạo – Collaboration: Làm việc nhóm).

Đây là chương trình không chỉ trang bị kiến thức lập trình mà còn rèn luyện nhóm kỹ năng 4Cs. Trẻ sẽ được:

Học tư duy phản biện thông qua việc phân tích các vấn đề.
Học tính sáng tạo tư duy Logic thông qua việc lắp đặt và lập trình robot th ông qua các mô hình Lego Mindstorm, app trò chơi. Giúp con học giỏi môn Toán trên lớp
Kỹ năng hợp tác thông qua các trò chơi team-building, các dự án nhóm trên lớp.
Phát huy khả năng giao tiếp hiệu quả bằng nhiều bài tập và hoạt động hấp dẫn.

Các bộ môn giảng dạy tại Teky gồm: Lập trình và phát triển ứng dụng, lập trình game, lập trình web với python Lập trình Scratch Robotics Engineering, Công nghệ 3D và MultiMedia. Chúng tôi tin rằng trẻ em Việt Nam có cơ hội phát triển mạnh mẽ trong một nền kinh tế số và cần được trang bị sẵn sàng để trở thành những doanh nhân công nghệ trong tương lai.